Ναύπλιο. Μια ζωή που πέρασε, θυμίζει και κοιμίζει...

Ναύπλιο. 23 Ιουνίου 2018. Δύο ημέρες μετά το θερινό ηλιοστάσιο και θαρρείς πως η ιστορία κάνει στάση κι αυτή στα ωχροχτισμένα τειχιά και τις ματωμένες ντάπιες, τα στενά καλντερίμια, τα λαγούμια, τις στέρνες. Ο Λέοντας Σγουρός αρχόντεψε στο Ναύπλιο προτού κάνει έφιππος το πήδημα του θανάτου από τον Ακροκόρινθο. Από την άλλη, ο ανάγλυφος φτερωτός Λέοντας της Βενετίας δεσπόζει ακόμα, σύμβολο δύναμης και εξουσίας. Το ρολόι δείχνει 5:35 το απόγευμα. Περίμενα να έχει κολλήσει η ροή του χρόνου την ώρα που το αίμα στέριωνε τα θεμέλια πάνω στα οποία στηρίχτηκαν τα όνειρα του σκλαβωμένου λαού μα και τα όνειρα των κατακτητών του.

Αντικρίζοντας την Παλιά Βουλή του 1825, αυθόρμητα σκέφτηκα τον Θεό. Και πως οι άνθρωποι που 'χτισαν τούτο το οίκημα, θέλησαν να προσφέρουν λίγη από την ευλογία των ουρανών στις ελπίδες τους.Ένα τετράγωνο και πάνω του να στηρίζεται ο τρούλος της πίστης για την ελευθερία. Πρώτα τζαμί, έπειτα Βουλευτικό, αργότερα φυλακή, ύστερα σχολείο, τώρα Πινακοθήκη. 

Όλα μπερδεμένα πάνω σε αυτό το κτίσμα, η ελευθερία να κονταροχτυπιέται με τη σκλαβιά, η παιδεία να γεννά την τέχνη, όλα τόσο μπερδεμένα.

Ακριβώς απέναντι βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο. Το Ενετικό κτίριο του βενετσιάνου Αυγουστίνου Σαγρέδου που μέσα του κρατάει στοργικά το Φράχθι, την Τίρυνθα, την Ασίνη, τη Μιδέα, τα Δενδρά, την Καζάρμα. Ονόματα που κάποιοι θα έχουν ακούσει, μα λίγοι είναι εκείνοι που καταλαβαίνουν την ιστορία που αυτά κουβαλούν.

Έξω, κάπου εκεί στον τοίχο του, ένα πέτρινο προσωπείο, ένα ολοστρόγγυλο Όμικρον το στόμα του, ένα Ιταλικό Bocca della Verita που μοιάζει να ταξίδεψε κατ ευθείαν από τη Ρώμη για να έρθει ως εδώ και να εντοιχιστεί τόσο μα τόσο παράξενα. Αντί να δαγκώνει το χέρι, το ποτίζει, 

αφού αυτός ήταν ο προορισμός του: να δροσίζει τον περιπατητή. Ίσως και να τον συνετίζει. Αυτές οι τρεις ρυτίδες του μετώπου δείχνουν την σμιλευμένη σοφία και την κελαρυστή δροσιά που βγαίνει από το στόμα. Κάτι που εμείς οι σύγχρονοι Έλληνες έχουμε χάσει. Τώρα, τα στόματά μας δεν βγάζουν λόγους σωφροσύνης, μήτε δροσιά. Αστόχαστα λόγια ξερνάμε, αστόχαστες ζωές ζούμε, όλα ολόπικρα και καυτά, δίχως φρεσκάδα, δίχως κάλλος. Οι στόχοι των ανθρώπων που μέστωσαν πάνω στην πέτρα, έγιναν ο φραπές και το διαδίκτυο και το like του νεοέλληνα.

Τα φυτρωμένα τειχιά της Ακροναυπλίας δίνουν ζωή. Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Φράγκοι, Ενετοί, Οθωμανοί. Κι η Λασκαρίνα Πινότση και ο Νικήτας Σταματελόπουλος και ο Στάικος Σταϊκόπουλος και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Αναστάσιος Κουτρουμπής.  Αν δεν είχε υπάρξει το αίμα, δεν θα υπήρχαν και τα δέντρα. Αν δεν υπήρχε η φυλακή των Βαυαρών του Όθωνα, δεν θα ανέπνεε το θνητό σώμα μου την ευωδία της καταιγίδας που λεπτό το λεπτό, με πλησιάζει εδώ, στην πλατεία Συντάγματος, κάτω από τον δυνατό πλάτανο. Αιμοβόρα θεά η ελευθερία και αισθάνομαι πως εδώ ακριβώς ενηλικιώθηκε και νοιώθω πως στα σήμερα, στα 2018, αυτή η ελευθερία, αδάμαστο θηρίο, έχει πέσει καταπάνω μας και πεινασμένη, κατατρώει όχι τις σάρκες μας, αλλά το πνεύμα μας. 

Ναύπλιο. 23 Ιουνίου 2018. Δύο ημέρες μετά το θερινό ηλιοστάσιο και θαρρείς πως η ιστορία κάνει στάση. Μα όχι εγώ. Όχι εδώ. Εδώ κάνει στάση μόνο το σώμα.

Στ’ Ανάπλι

Αντώνης Αναπλιώτης

Στ’ Ανάπλι στό λιμάνι του
Αργό τό πυροφάνι του
Πέρα απ’ τό βάλτο μούγνεφε
Κι’ ακόμη, λές, μού γνέφει.
Σάν πάπια πλέχει η ξεγνοιασιά.
Σάν κύμα σκάει τό κέφι…

Στ’ Ανάπλι στό λιμάνι του
Πέντε - έξη - εφτά βαρκούλες
Στ’ άσπρα ντυμένες ούλες
Τόσο λευκή είν’ η ανάμνηση,
Όσο κι’ αυτές λευκούλες.

Στ’ Ανάπλι στό λιμάνι του
Αργό τό πυροφάνι του,
Τή θάλασσα φωτίζει.
Καί μιά ζωή πού πέρασε
(Ανάθεμά την, γέρασε)
Θυμίζει καί κοιμίζει…

Ποιος θεός

Ο Αττικός ήλιος έσπερνε χαμόγελα στα πρόσωπα των ανθρώπων εκείνων που σπονδές ήρθαν στα αρχαία ετούτα πατήματα να προσφέρουν.

Σε ποιο θεό άραγε; Ποιος θεός διαφεντεύει τις ζωές τους;

Το πράσινο χρώμα αγκάλιαζε την πέτρα. Η ευωδιαστή αγγελική χάριζε το νέκταρ της στον τοίχο

και ο τοίχος έψελνε από την αγαλλίαση του τόπου. 

Όμορφες στιγμές. Φορούσαν ευωδιά αρχαγγελική, ακόμη κι αν το μισογκρεμισμένο παράθυρο έγερνε προς το θάνατο.

Μισκόκλειστα τα παντζούρια,

στέγη φυτρωμένη, ξύλο σάπιο, χόρτο στο κεραμίδι. Αγκαλιά ζωής και θανάτου,

μια σφιχταγκαλιά που έκλεινε μέσα της τόσες ανείπωτες ιστορίες.

Ποιος θεός διαφεντεύει τη λαλιά του τόπου;

Ο Ήλιος ξάπλωνε στα αόρατα τώρα πια τειχιά του Διπύλου. Έδινε το τελευταίο φως στο ναό της Αθηνάς και του Ηφαίστου.

Στη Σκέψη και το Χέρι.

Την εργασία και τον κάματο 

του μυαλού και του σώματος.

Ποιος θεός διαφεντεύει την ισορροπία;

Τύμπανα ηχούν και για μια στιγμή θαρρώ

πως πομπή θα δω 

ιερή 

να διαπερνά τον πέπλο. Οι άνθρωποι γύρω μου όμως  δεν ακούν. Δεν ακούν τα τύμπανα, δεν ακούν τον άνεμο, την κραυγή του φύλλου που χτυπά στο χώμα, την κίνηση των γραναζιών του ήλιου, το ήρεμο τραγούδι της γάτας.

Οι άνθρωποι γύρω μου μιλάνε για χρήματα.

Κάποιοι κρύβουν στο βλέμμα γερό σκαρί,

άλλοι τρώγονται ήδη απ τα ποντίκια

και λίγοι βάζουν πλώρη μαγγελανική για άγνωστες θάλασσες που κρύβουν θαυμαστές στεριές.

Ποιος θεός διαφεντεύει το κουπί;

Είναι το χέρι του

ή 

το χέρι μας 

που δίνει το πρόσταγμα;

28.04.2018, οδός Διοσκούρων          

Ένας ολόκληρος Κόσμος μέσα μου

Ο πλανήτης μας. Οι λαοί. Οι άνθρωποι. Οι γλώσσες.

  

Μελέτησε την Μπαγκαβάντ Γκιτά στο Ρατζαστάν της Ινδίας,

επιβίωσε στην αφρικανική σαβάνα
και βρες την φώτιση στα όρη του Θιβέτ. 

Εξερεύνησε τους ναούς στην Αγιουτάγια,
περπάτησε κάτω από τον καυτό ήλιο στα βαθιά φαράγγια που κρύβονται οι Ανασάζι

και γίνε μαθητής στην Ακαδημία του Πλάτωνος.

Ψάξε για νερό στα ουάντι της Ιορδανίας,

χόρεψε σε ένα γαελικό ceilidh
και δροσίσου από τον Μιστράλ της Προβηγκίας.

Βρέξε τα πόδια σου στην παλίρροια της Βενετίας,

χαμογέλασε στον λεμούριο της Μαδαγασκάρης

και μύρισε τον ευκάλυπτο της Αυστραλίας.

Γίνε Σάμι στον Αρκτικό Κύκλο,
κοιμήσου στο νησί της Χιλής με τα στημένα μοάι,
άκουσε το τραγούδι των Ναβάχο
και λικνίσου στον ρυθμό του Στράους στην Βιέννη.

Περπάτησε τον Ρομαντικό Δρόμο της Βαυαρίας,
κράτησε ναπολιτάνικη ομερτά,
διάβασε τα θρονώνυμα των Φαραώ στην Αίγυπτο

και ξαπόστασε στην σκιά ενός δρακόνιου δέντρου στην Πορτογαλία.

Νιώσε σαν rey catolico στο Σαντιάγο ντε Κομποστέλα,
φτάσε στον σταθμό Κιέβσκαγια στο μετρό της Μόσχας,
σπάσε τους πάγους της Λαπωνίας

και φόρεσε το Ισλανδικό δαχτυλίδι της φωτιάς. 

Γίνε ήρωας στο φρούριο της Μασάντα,

τόλμησε να μπεις στην Απαγορευμένη Πόλη του Πεκίνου,

θαύμασε το ατελείωτο λευκό της Ανταρκτικής, 

αγνάντευσε τον Ιερό Γάγγη,
μίλησε με την Μητέρα Θεά του Σύμπαντος στο Νεπάλ.

Άσε τον ρυθμό της τζαζ να σε παρασύρει στην Νέα Ορλεάνη
δείπνησε με το σώμα του θεού στο Μεξικό,

και εξελίξου στα νησιά Γκαλάπαγκος. 

Γίνε μύστης του κόσμου μας.

Κόσμος. Όπως στολίδι. 

Για τον αποχαιρετισμό

Long Life to you, my friend

Χωρίς καρδιά και χωρίς αλάτι δεν είσαι Προβηγκιανός - Un

Κυανή Ακτή - Προβηγκία - Γαλλική Ριβιέρα
Μέρος Πρώτο

Πώς μπορεί να κυβερνήσει κάποιος μία χώρα που παράγει 265 διαφορετικά τυριά; είχε πει κάποτε ο Σαρλ ντε Γκωλ και περπατώντας για έναν ολόκληρο μήνα τον γαλλικό Νότο κατάλαβα πως είχε δίκιο.

Η Γαλλία των ρωμαϊκών αμφιθεάτρων της Αρλ και της Νιμ, του Ρισελιέ και του Ροβεσπιέρου, των τροβαδούρων και του Κρετιέν ντε Τρουά, της Σαρτρ, της Ρεν και του Πουασόν, του Ραμπελέ και του Μολιέρου, του Μοντεσκιέ, του Βολτέρου, του Ντιντερό και του Ντ' Αλαμπέρ, του Λαμαρτίνου, του Ντε Βινί, του Ουγκώ και του Μπομαρσέ, του Σατομπριάν, του Προσπέρ Μεριμέ, του Δουμά, του Μπαλζάκ και του Σταντάλ, του Μωπασάν και του Φλομπέρ, του Ζολά, του Αραγκόν, του Ελιάρ, του Ρεμπώ, του Βερλέν... λίγη από την γλυκόπικρη Iστορία της πανέμορφης αυτής γης.

Χτύπησα την καμπάνα λοιπόν και ο εύγλωττος Γαλλικός Νότος δέχτηκε το ραντεβού που του 'κλεισα, άνοιξε την πόρτα και για έναν μήνα με κράτησε στην αγκαλιά του, χαρίζοντάς μου ήλιο και λιόδεντρα, ρετσίνι και θάλασσα.

Απόγευμα της 13ης του Σεπτεμβρίου έφτασα στην γη της Νίκαιας. Μία όμορφη πόλη, όσο κι αν {παρά} ήταν μοντέρνα για τα γούστα μου.  Το ταξίδι με το αυτοκίνητο όμως, περίπου μιάμιση ώρα, κατά μήκος των διάσημων Corniche, ήταν και αυτό που άνοιξε τα ξύλινα παράθυρα που ευωδιάζουν πορτοκάλι και λεβάντα και μου 'δειξε τί θα με περίμενε κατά την διάρκεια της παραμονής μου.

Νίκαια, Κάννες, Σαιν-Τροπέ, Σοφία Αντίπολη, Γκρας, Φρεζί, Τουλόν, Εξ Εν Προβάνς, Μασσαλία. Χωριουδάκια σκαρφαλωμένα σε απότομους λόφους, καστροπολιτείες χτισμένες με την μεσαιωνική σοφία ανθρώπων που γύρευαν προστασία και ασφάλεια, δαντελωτές μα και απόκρημνες ακτές Μεσογειακής θάλασσας.
Μα πάνω απ' όλα, το άρωμα. Αυτό το εύκοσμο άρωμα που οσφρήνθηκα και που ακόμα κρατώ μέσα μου. 

Η Προβηγκία κουβαλά ένα εξαίσιο μείγμα αρωμάτων που το μετουσιώνει και το προσφέρει απλόχερα σε όποιον έχει την ...  ''όραση''. Διότι μόνο εκεί η όραση γίνεται ένα με την όσφρηση ή, αν θέλετε, μόνο εκεί μπορείς να ''δεις'' ακόμα και με την μύτη ...

Αφού ο Μορφέας της Γαλλίας αποδείχτηκε πως δεν έχει καμία διαφορά με τον Μορφέα της Ελλάδος, αφιέρωσα το ηλιόλουστο πρωινό στην περιπλάνηση της πόλης που με φιλοξενούσε. Γνώριζα πολλά για την ιστορία της, καθώς είχα φροντίσει πριν το ταξίδι να διαβάσω πολλά βιβλία για αυτήν κι έτσι, δεν δυσκολεύτηκα να αφομοιωθώ στην ροή του χρόνου της, δίχως όμως να αφήσω τον εαυτό μου να χαθεί εξ ολοκλήρου μέσα της. 

Hyeres Le Palmiers. Η αρχαία Ολβία των Ελλήνων Φωκαέων που έφτασαν ως εδώ και τελικά ρίζωσαν. 

Ένα βίντεο κλιπ που αλίευσα 

από την ιστοσελίδα της πόλης 

όπου αποτυπώνεται  η ομορφιά της

με τα πιο ευπρόσδεκτα στην ψυχή μας χρώματα.

Αποικία Φωκαέων το Ιέρ που έχοντας πίστη στα χέρια και το μυαλό, δημιούργησαν εδώ, ώστε εμείς, οι εραστές του γαλλικού Νότου, να μένουμε έκθαμβοι από την ικανότητα που έχει η παρελθοντική ατμόσφαιρα των ηρώων και των πολεμιστών να συνυπάρχει με την τωρινή, χωρίς η μία να υπερβαίνει ή και να νικάει την άλλη. 

Castel Sainte-Claire, χτισμένο το 1849.
Τα τείχη του 12ου αιώνα καταστράφηκαν
από τον καρδινάλιο Ρισελιέ.
Οι κήποι του κάστρου άνθισαν περισσότερο
κατά την εικοσάχρονη παραμονή
της Έντιθ Γουόρτον στο κάστρο.

Η Ολβία, όπως δηλώνει και το όνομά της, είναι μακάρια. Αυτό ακριβώς άλλωστε σημαίνει.  Και δεν είναι διόλου τυχαίο που τα περιπατητικά μου βήματα γέμισαν σχεδόν από μακαριότητα, ειδικά τις στιγμές εκείνες, τις μοναχικές στιγμές, όπου τα πόδια μου πατούσαν χώμα πανάρχαιο, τα χέρια μου ψηλάφιζαν πέτρες σκονισμένες από τον χρόνο {κι ίσως και την μνήμη}, τα μάτια μου παρατηρούσαν και χόρταιναν, τα αυτιά μου άκουγαν πως τα πουλιά τραγουδούσαν στην ίδια οικουμενική γλώσσα, την δική τους, η όσφρησή μου γινόταν ένα με την ευωδία που ανέδυε ο τόπος, το μυαλό μου χανόταν και βρισκόταν ξανά με την πάροδο των αιώνων και η ψυχή μου γελούσε σαν μικρό παιδί. 

Δέντρα παντού, μία πόλη γεμάτη με χιλιάδες δέντρα. Κήποι ολάνθιστοι ακόμα και στην αρχή του φθινοπώρου, ευωδιές που ναι μεν ταξίδευαν μακριά με τον άνεμο, παρ' όλα αυτά, έμεναν τόσο κοντά μου, γύρω μου, μέσα μου. Ευλογημένη γη, ποτισμένη με ευγενικά ιδανικά -και με αίμα. Ποια χώρα άλλωστε, δεν έχει αίμα να ποτίζει τα δέντρα της ιστορίας της; 

Την 16η του Σεπτέμβρη ο ουρανός φορούσε τον γαλάζιο πέπλο του και ο ήλιος έδινε χρώμα εκεί που κανονικά δεν θα 'πρεπε να υπάρχει. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που οι μεγαλύτεροι ζωγράφοι μεγαλούργησαν σε αυτόν το δαρμένο από τον άνεμο Μιστράλ τόπο.

Porte Saint - Paul

Σήμερα κατάφερα να μυρίσω ακόμη και την θάλασσα, αυτή την Mare Nostrum, την Μεσόγειο που χωρίζει και ενώνει ζωές. Ιώδιο και αλάτι διείσδυσαν μέσα μου και το αλάτι έκανε καλό στις ρωγμές... Πολύτιμες λοιπόν οι ρωγμές, σε κάνουν και εκτιμάς τί αφήνεις πίσω, έχοντας μπροστά σου μία μεσαιωνική πόλη.
Η πόλη... Η παλιά πόλη είναι κτισμένη σαν κάστρο, στην ουσία είναι μία καστροπολιτεία, ντυμένη με πολλές πύλες και παραπόρτια. Οι άνθρωποι ζουν ακόμη εκεί, έχοντας κάνει πέτρα την ζωή τους ή αν θέλετε, έχοντας κτίσει την ζωή τους πάνω σε στέρεη πέτρα.
Δεν μπορώ να πω ότι δεν μακάρισα την απλότητα της ζωής τους ή την τύχη τους να κατοικούν σε πέτρες που έχουν να ψιθυρίσουν πολλά, σε αυτιά ικανά να ακούσουν. 

Μπήκα στην πόλη απ' όλες τις πύλες, τις γνώρισα μία προς μία και τις αγάπησα όλες. Porte Portalet, Porte de Salins, Porte de Fenouillet, Porte de Baruc, Porte de la Rade, Porte Saint-Paul. Καμία δεν ξεχώρισα, καθώς όλες τους έγιναν μοναδικοί ατραποί στο παρελθόν που ιχνηλατούσα.
Κάθε μία πύλη και μία διαφορετική ιστορία, αλλόκοτη και πέτρινη, ερωτική, αισθαντική. Κρυμμένοι θησαυροί περασμένων αιώνων που με την περιπατητική επιμονή μου, μου αποκαλύφθηκαν ... 

Καβοντορίτικο Φεγγάρι

Ἐγὼ ἤθελα νὰ ζῶ μὲ τὸν ἡέλιον μόνον.
Πίσω ἀπὸ φυλλώματα πυκνὰ μὲ πράσινον…
μὲ κρύσταλλον σχηματισμένα,
νὰ χάνομαι ἀπ’ τὰ μάτια του.

Τὴν εὐλογίαν του νὰ ὁρῶ πὼς καθρεπτίζεται,
εἰς τὶς δροσιὲς ποὺ ὅλον τρέχουν,
πότες σὲ πανώρια δένδρια κουσέλια νὰ μολογήσουν,
πότες σ’ ἀνθιὰ χιλιόχρωμα,
ῥιζωμένα σὲ καλλιμάρμαρα ξεχασμένα.

Γυμνὰ νὰ ζοῦν τὰ πόδια μου εἰς τὴν γῆς
κι ὅλες οἱ μυρωδιές της,
ἀνάσα κι ἔρωτάς μου…
νὰ ᾿ναι ἡ ἰσκιάδα θηλυκόν,
ποὺ ὕστερις σούρουπον παντοῦ ν’ ἁπλώνῃ…

Τότες ἐγὼ ἤθελα νὰ ζῶ εἰς τὸ ἰδικόν σου φῶς,
ἔρωτα τοῦ ἡελίου.
Ὦ, καβοντορίτικον φεγγάρι ζηλευτόν,
μέσα σὲ εἶδα ἀπ’ ἀφροὺς νὰ ξεπροβάλῃς
καὶ νὰ ᾿σαι εὐλογημένον ἀπ’ ἁγνὴν γραφήν,
ὦ, σελήνη καβοντόρικη,
ποὺ ᾿χεις τὸν ἥλιον ἐραστήν.

 Δεσποτάκης τῆς Δαμητρὸς Ἕλλην 24-5-2013

{πατώντας τον σύνδεσμο, 

μεταφέρεστε στο προσωπικό ιστολόγιο 

του Δεσποτάκη της Δαμητρός

και στο ποίημα

«Καβοντορίτικον Φεγγάρι»}

Cavo D' Oro
Photo by Lily Cash

ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΒΟ ΝΤΟΡΟ ή ΑΚΡΩΤΗΡΙ ΚΑΦΗΡΕΑΣ

Σαν Καφηρέας αναφέρεται στην Χάρτα της Ελλάδος του Ρήγα Φεραίου, ενώ Cavo D' Oro ήταν η ονομασία που του έδωσαν Ιταλοί ναυτικοί κατά τον 14ο και 15ο αιώνα.

ΤΟ ΑΚΡΩΤΗΡΙ ΤΩΝ ΝΑΥΑΓΙΩΝ

Ο Αίαντας, ο βασιλέας της Κολχίδος, ναυάγησε στην περιοχή του Καφηρέως κατά την επιστροφή του από την Τροία, ενώ βυθίστηκαν όλα τα πλοία του.
Σύμφωνα με την Επιτομή του Απολλόδωρου [vi.7] στον Καφηρέα ναυάγησε επίσης ο στόλος των Ελλήνων επειδή ο βασιλιάς του Ναυπλίου, θέλοντας να εκδικηθεί τον θάνατο του γυιού του Παλαμήδη, άναψε φωτιές στα γύρω βράχια, ώστε οι Έλληνες να υποθέσουν ότι πλησιάζουν στην ακτή.

Κατά την ναυμαχία του Αρτεμισίου, τα πλοία των Περσών που επιθυμούσαν να περικυκλώσουν εκείνα των Ελλήνων, ναυάγησαν και βυθίστηκαν εξαιτίας καταιγίδας που ξέσπασε στην περιοχή [Ηρόδοτος Ιστορίαι - Ουρανία].
Ένα ακόμη διάσημο ναυάγιο ήταν εκείνο του Δίωνος του Χρυσόστομου [vii7] & [ΑΡΧΕΙΟ ΕΥΒΟΪΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ, ΤΟΜΟΣ Θ] που το 100 μ.Χ. ναυάγησε στα Κοίλα.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ

 ΠΕΡΙΞ ΤΟΥ ΑΚΡΩΤΗΡΙΟΥ

Σημαντικότεροι οικισμοί ήταν η Αρχάμπολη, πόλη-μεταλλείο που ήκμασε τον 8ο αιώνα π.Χ. και εγκαταλείφθηκε κατά την Ρωμαϊκή Εποχή και η Γεραιστός, ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της περιοχής, που προσέφερε καταφύγιο στα πλοία που διέπλεαν τον Καφηρέα εν μέσω δυνατών ανέμων, ενώ παράλληλα ήταν γνωστή και για το ιερό του Γεραιστίου Ποσειδώνος στον οποίο και θυσίαζαν οι ναυτικοί για να έχουν ασφαλές ταξίδι στην, συνήθως τρικυμιώδη, θάλασσα του Καφηρέως. 

 ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ, ΕΝΕΤΟΙ, ΦΡΑΓΚΟΙ, 

ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙ, ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ

Στα Βυζαντινά χρόνια και κατά τον 13ο αιώνα αποτελεί την έδρα του Καρυστινού ιππότη Λικάριου που με την βοήθεια του αυτοκράτορα Μιχαήλ Η' Παλαιολόγου, κατάφερε να επιβιβάσει φρουρά για την προστασία της περιοχής.

Μετά την 4η Σταυροφορία οι Ενετοί δημιούργησαν μία ζώνη ασφαλείας στην Νότια Εύβοια, ενώ άρχισαν να κτίζονται νέα χωριά, όπως ο Πλατανιστός [στην θέση Ελληνικό σώζεται το πανάρχαιο φρούριο των Ανεμοπυλών που έγινε ορμητήριο του Λικάριου], το Κόμητο και το Καψούρι, το οποίο όμως δεινοπάθησε από τις επιδρομές των Ενετών μα και των Τούρκων κι έτσι οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να φύγουν και να εγκαταστήσουν το χωριό στην θέση που βρίσκεται και σήμερα.

Η Κωνσταντινούπολη έπεσε την 29η Μαΐου 1453 και οι Τούρκοι κατάφεραν να καταλάβουν την Εύβοια το 1470. Από εκεί και ύστερα, αρχίζουν να κτίζονται άλλα χωριά, όπως η Πρινιά [από Έλληνες της Μικράς Ασίας που κατέφυγαν τον 15ο αιώνα στον Κάβο Ντόρο] και το Δράμεσι [Ευαγγελισμός] κοντά στο οποίο έγινε η ναυμαχία της Άνδρου μεταξύ του Ελληνορωσσικού στόλου του Λάμπρου Κατσώνη και του τουρκικού το 1790.
Η περίφημη ναυμαχία του Καφηρέως έγινε στις 20 Μαΐου του 1825 όπου οι ναύαρχοι του Ελληνικού στόλου, Γεώργιος Ανδρούτσος, Γεώργιος Σαχτούρης και Απόστολος Νικολής έτρεψαν σε φυγή τον τουρκικό στόλο στην περιοχή της Γεραιστού [σημερινό Καστρί].

Οι Τούρκοι αποχώρησαν σταδιακά από την Εύβοια το 1832, ενώ η πόλη της Καρύστου παραδόθηκε στους κατοίκους την 9η του μηνός Απριλίου του 1833 [στην αποτυχημένη πολιορκία της Καρύστου τον Μάρτιο του 1826 με τον Γάλλο συνταγματάρχη Φαβιέρο πολέμησε και ο πρόγονός μου Λαψάτης Νικόλαος. Δεν γνωρίζω έαν έπεσε στην μάχη].

Κατά την διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου οι Γερμανοί δεν πάτησαν ποτέ την κατακτητική μπότα τους στον Κάβο Ντόρο.

ΠΗΓΕΣ

BLOG Κάβο Ντόρος/Κάρυστος

ΑΡΧΕΙΟ ΕΥΒΟΪΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ{ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΥΒΟΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ}